“BIẾN THỂ CỦA CÔ ĐƠN” CỦA YANG PHAN QUA GÓC NHÌN PHÊ BÌNH HẬU NHÂN

Tóm tắt

Với bối cảnh văn học ngày càng chịu tác động khả lực toàn cầu hóa, truyện khoa học viễn tưởng Việt Nam cũng trải qua chuyển biến đáng kể với sự phát triển cả số lượng lẫn chiều sâu. Các tác giả trẻ thể nghiệm những địa hạt chưa được khám phá, tích hợp trang văn với những tiến bộ khoa học công nghệ mới mẻ như điều khiển học, công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo. Vượt qua giới hạn truyền thống, những tác phẩm này nêu ra diễn giải mới mẻ về hậu nhân mang ý nghĩa triết học sâu sắc. Trong đó, Biến thể của cô đơn (2024) của Yang Phan rất đáng chú ý bởi truy vấn về bản chất nghĩa lý tồn tại trong một thế giới mà ranh giới nhân loại với hậu nhân loại ngày càng mờ nhạt. Qua góc nhìn phê bình hậu nhân và phương pháp đọc song song, bài nghiên cứu đi sâu vào những câu hỏi cốt lõi mà Yang Phan đặt ra về hiện thân, căn tính, đạo đức, tôn giáo hậu nhân; và những thách thức mà công nghệ đặt ra với cuộc sống con người cũng như khuếch trương quan niệm “người” trong hiện tại lẫn tương lai khả dĩ. Bên cạnh đó, bài viết không chỉ làm rõ đóng góp của Yang Phan cho hư cấu khoa học viễn tưởng mà còn gợi mở diễn ngôn hậu nhân tính đầy triển vọng trong văn học Việt Nam hiện nay.