CÁC HÀNH ĐỘNG NGÔN NGỮ PHỔ BIẾN THỂ HIỆN ĐỊNH KIẾN ĐỐI VỚI NAM GIỚI TRONG HỘI THOẠI

Trần Thị Mai Hương1,
1 Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng, Việt Nam

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Định kiến giới là hiện tượng phổ biến trong xã hội và được thể hiện dưới nhiều dạng thức, trong đó, ngôn ngữ là một hình thức biểu hiện thường gặp và dễ nhận biết. Thông thường, phụ nữ là đối tượng gánh chịu nhiều định kiến từ lời nói của những người xung quanh. Tuy nhiên, trong giao tiếp hằng ngày, nam giới cũng phải đối mặt với các ràng buộc, chuẩn mực và kì vọng của xã hội về khả năng, hành vi, cách ứng xử, thái độ… xuất phát từ các niềm tin, quan điểm, khuôn mẫu mà xã hội đặt ra cho những người thuộc giới nam. Các nghiên cứu cho thấy những định kiến này không chỉ ảnh hưởng đến cách nam giới tự nhận thức về bản thân mà còn tác động sâu sắc đến cách họ tương tác và giao tiếp với những người khác trong gia đình và xã hội. Thông qua việc phân tích các ngữ liệu là các lượt lời trong hội thoại có nội dung thể hiện định kiến đối với nam giới, bài viết này chỉ ra những hành động ngôn ngữ chủ yếu thường được người nói lựa chọn để bộc lộ định kiến đối với nam giới. Việc nghiên cứu các định kiến đối với nam giới trong ngôn ngữ giao tiếp tiếng Việt góp phần thúc đẩy sự nhận thức về sức mạnh của lời nói chứa đựng định kiến giới, từ đó nâng cao ý thức lựa chọn phương tiện ngôn ngữ và chiến lược giao tiếp phù hợp nhằm giảm thiểu hoặc lí tưởng hơn là loại bỏ những phát ngôn bộc lộ định kiến giới. 

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Austin, J. L. (1962). How to Do Things with Words (2nd ed. Edited by J. O. Urmson and M. Sbisa). Harvard University Press.
Criado-Perez, C. (2019). Phụ nữ vô hình: Bất bình đẳng từ khoảng trống dữ liệu [Invisible Women: Data Bias in a World Designed for Men] (Translated by Nhung Nhung, 2022). Vietnam Women’s Publishing House.
Do, H. C. (2001). Đại cương Ngôn ngữ học, Tập 2: Ngữ dụng học [Introduction to Linguistics, Vol.2: Pragmatics]. Education Publishing House.
Hoang, P. (Editor-in-Chief, 2015). Từ điển tiếng Việt [Vietnamese Dictionary]. Danang Publishing House.
Searle, J. R. (1969). Speech Acts. Cambridge University Press.