ẢNH HƯỞNG CỦA CHỦ NGHĨA BÁ QUYỀN PHÁP TRONG CÁC TÁC PHẨM VIẾT VỀ AN NAM CỦA NGƯỜI PHÁP: NGHỆ THUẬT XỨ AN NAM CỦA HENRI GOURDON, TÂM LÍ DÂN TỘC AN NAM CỦA PAUL GIRAN VÀ BẮC KỲ TẠP LỤC CỦA HENRI EMMANUEL SOUVIGNET

Tóm tắt

Sự hiện diện của người Pháp tại An Nam từ năm 1858 và quá trình chiếm đóng, thuộc địa hóa Nam Kỳ trong giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX là một sự kiện lịch sử quan trọng. Họ tự xem mình là những đại diện cho nền văn minh đại Pháp thượng đẳng tại xứ thuộc địa với sứ mệnh khai hóa, đem văn minh đến cho một dân tộc mông muội. Chủ nghĩa bá quyền Pháp là một lí thuyết công cụ chi phối mọi hoạt động của người Pháp ở xứ thuộc địa An Nam. Dựa trên nền tảng lí thuyết về chủ nghĩa bá quyền và bá quyền văn hóa của Edward Wadie Said, bài viết phân tích các khía cạnh biểu hiện của chủ nghĩa bá quyền Pháp trong một vài tác phẩm tiêu biểu của người Pháp viết về An Nam cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX; từ đó kết luận về sự ảnh hưởng sâu sắc của chủ nghĩa bá quyền một cách có ý thức hoặc vô thức, thể hiện trong mục đích sáng tác, nội dung tư tưởng và những “diễn ngôn quyền lực” của các tác phẩm này.